PRZESTROJENIE OR RADMOR 5102

Opisana metoda umożliwia przestrojenie głowicy UKF odbiornika radiowego RADMOR 5102 z zakresu OIRT (66-74MHz) na zakres CCIR (88-108MHz)

Jesteś osobą na tej stronie

Przydatne oprzyrządowanie:

Podczas przestrajania nie posługiwałem się żadnym opisem. Całą procedurę przeprowadziłem korzystając z doświadczenia nabytego przy przestrajaniu innych odbiorników radiowych (z CCIR na OIRT i odwrotnie). Przy przestrajaniu korzystałem tylko (a właściwie aż) z częstotliwościomierza PFL-34 i starego poczciwego wobuloskopu K932. Ponieważ przestrajanie głowicy jest dość indywidualne dla każdego egzemplarza danego radia, więc nie gwarantuję, że nie będziesz musiał Drogi Czytelniku dokonać dodatkowych zmian, których nie będzie w tym opisie. Wszystkie operacje przeprowadziłem bez wyjmowania modułu głowicy (od strony elementów).

Na początek:

Schemat głowicy UKF

Tradycyjnie przed rozkręceniem obudowy: należy wyjąć wtyczkę sznura sieciowego z gniazda sieci zasilającej !!! (jakoś tak to brzmiało na początku większości instrukcji serwisowych :-)))

Dla uproszczenia wystarczy odkręcić dwie śruby tylko z jednej ścianki bocznej. Górna pokrywa da się wówczas wysunąć i zdjąć (tak pierwszy raz rozkręcałem swojego RADMORA zaraz po zakupie jak miał jeszcze plomby gwarancyjne – dali je na śrubach tylko z jednej strony :-)

Następnie zdejmujemy górną pokrywę ekranu głowicy. Będzie do tego potrzebna lutownica. Pokrywa najczęściej jest punktowo przylutowana po dwóch przeciwległych rogach. Wystarczy podgrzać lutownicą równocześnie podważając pokrywę płaskim wkrętakiem.

Po zdjęciu pokrywy naszym oczom ukazać powinien się mniej-więcej taki oto widok (UWAGA !!! zdjęcia głowicy wykonałem w dość dużej rozdzielczości, ale niestety juz po przeróbce, więc nie ma już na nich niektórych elementów).

Chirurgia plastyczna :-)

Generalnie czynności przygotowawcze sprowadzają się do zmniejszenia pojemności i indukcyjności obwodów rezonansowych w głowicy :)

W pierwszej kolejności za pomocą wąskich płaskoszczypów lub „ucinaczek” usuwamy kondensatory obwodu wejściowego C102; filtru pasmowego C113 i C118 oraz C117 w obwodzie heterodyny. Kondensatory delikatnie miażdżymy i wyłamujemy. Trzeba zachować ostrożność aby nie uszkodzić sąsiednich elementów (trymery w pobliżu C102 i C113, rezystory i varicap w pobliżu C118 i cewka heterodyny obok C117). Na zdjęciu kolorem czerwonym zaznaczone są miejsca po usuniętych kondensatorach.

Niestety podczas przestrajania zauważyłem, że pomimo usunięcia równoległych pojemności, cewki L105, L106 i L107 stroją „za nisko” pomimo całkowitego wykręcenia rdzeni ferrytowych (w przypadku L107 całkowitego wkręcenia rdzenia aluminiowego). Dlatego proponuję od razu zmniejszyć ilość zwojów tych cewek o jeden zwój. Pozbycie się jednego zwoju przeprowadziłem przez przecięcie „górnego” wyprowadzenia cewki tuż przy karkasie (patrz zdjęcie L105/L106 i zdjęcie L107), odwinięciu zwoju, odcięciu nadmiaru drutu i przylutowaniu końca do pozostawionego wyprowadzenia. Luty powinny być szybkie i pewne, bo karkasy są wykonane z łatwotopliwego polietylenu.

W moim przypadku cewki obwodu wejściowego L101 nie musiałem skracać (fabrycznie rdzeń był wkręcony prawie do końca), ale możliwe że będzie trzeba też ją odwinąć.

Po przeprowadzeniu brutalnych zabiegów chirurgicznych możemy przystąpić do części artystycznej :)

Część artystyczna:

Przestrojenie rozpoczynamy od obwodu heterodyny (L107 / C120). Do tego celu bardzo pomocny będzie częstotliwościomierz lub falomierz. Częstotliwościomierz sprzęgamy możliwie „luźno” z cewką heterodyny aby zminimalizować wpływ pojemności wejściowej przyrządu na częstotliwość heterodyny. W moim przypadku podłączyłem wejście częstotliwościomierza za pomocą odcinka kabla RG58 poprzez kondensator o pojemności 2,2pF przylutowanego do punktu „skrótu” cewki L107 (czerwona strzałka na zdjęciu L107 ). W ten sposób uzyskałem niejako „autotransformatorowe” sprzężenie z obwodem heterodyny. Oczywiście metoda ta może okazać się nieskuteczna przy częstotliwościomierzu o mniejszej czułości wejścia. Można wówczas zastosować sprzężenie indukcyjne przez dolutowanie na końcu kabla koncentrycznego dwuzwojowej cewki o średnicy ok 5-6mm. Zbliżając taką „sondę indukcyjną” do cewki L107 powinniśmy uzyskać wskazania częstościomiarki :) W przypadku korzystania z falomierza tradycyjnie zbliżamy cewkę przyrządu do cewki heterodyny.

Strojenie obwodu heterodyny polega na uzyskaniu pokrycia całego pasma CCIR. Przy strojeniu wszystkich obwodów głowicy obowiązuje następująca zasada: indukcyjność (rdzeń cewki) stroimy przy najniższej częstotliwości pasma, a pojemności (trymer) dla najwyższych. Dla ułatwienia sobie pracy programujemy pierwszy sensor programatora na najniższą częstotliwość, a np. drugi na najwyższą.

UWAGA !!! rdzeń cewki L107 jest wykonany z aluminium czyli diamagnetyka więc wkręcanie rdzenia powoduje spadek indukcyjnosci, a tym samym wzrost częstotliwości generowanych drgań.

Następnie ponownie ustawiamy najniższą częstotliwość i korygujemy ustawienie rdzenia cewki L107. Czyności te należy powtórzyć aż do uzyskania wymaganego zakresu przestrajania. W miarę możliwości ostatnią korektę przeprowadzamy przy założonej górnej pokrywie głowicy (może być problem z podłączeniem częstotliwościomierza lub sprzęgnięciem falomierza).

Kolejną czynnością jest zestrojenie obwodów wejściowych (L101) i filtra pasmowego znajdującego się między wzmacniaczem w.cz. a mieszaczem (L105 / L106). Bardzo pomocny jest przy tym wychyłowy wskaźnik poziomu sygnału, który standardowo posiada RADMOR 5102. Do wpełni poprawnego zestrojenia filtra L105 / L106 przydatny byłby wobuloskop, ale ponieważ mało kto dysponuje dostępem do tego przyrządu, to pominę opis tej metody. Strojenie tych obwodów przeprowadzamy już przy założonej pokrywie głowicy (nie będzie przeszkadzała).

Kolejność strojenia:

Podobnie jak przy strojeniu heterodyny czynności te należy powtórzyć.

Aby zachować odpowiednią szerokość pasma filtru L105 / L106 cewki te powinny być lekko odstrojone od siebie. Podczas strojenia wobuloskopem uzyskałem odpowiednie pasmo po wykręceniu rdzenia cewki L106 o pół obrotu (ale oczywiście nie zawsze tak musi być, więc proszę traktować tę poradę jako orientacyjną).

Z braku generatora sygnałowego można posłużyć się zazwyczaj dość silnym sygnałem lokalnych rozgłośni. W tym celu do radia podłączamy antenę i najpierw próbujemy „złapać” jakąś stację na możliwie niskiej częstotliwości i stroić cewki. Trymery stroimy do stacji pracującej możliwie blisko końca pasma (108MHz).

Po „zalutowaniu” pokrywy głowicy i skręceniu obudowy otrzymujemy mniejwięcej taki efekt :)

Jeśli masz wątpliwości proszę o mail: grzegorz@control.slupsk.pl
lub kontakt na GG: 1445218

Życzę udanego „zabiegu”

Pozdrawiam

Grzegorz Kurczyk